Ang mga berde at dilaw na split peas ay magkakaibang mga uri ng mga buto ng Pisum sativum L., o patlang na patatas, halaman. Naniniwala sa pamilya ng legume, ang halaman na ito ay matatagpuan sa buong mundo, kasama ang mga nangungunang tagagawa sa buong mundo na Russia, China, India, Canada at Estados Unidos. Dahil sa maraming kakayahan ng halaman at malapit sa unibersidad, ang mga split peas ay matatagpuan sa tradisyonal na pinggan ng iba't ibang kultura sa buong mundo.
Kasaysayan
Ang Pisum sativum L. ay isa sa mga pinakalumang pananim na nililinang ng tao. Ang isang katutubong ng Fertile Crescent, Pisum sativum L. ay kumalat sa silangan sa China at kanluran sa pamamagitan ng Mediterranean at sa buong Europa. Ang pagtitipon ng ligaw, buong gisantes para magamit sa pagkain ay maaaring matukoy ang pag-uumpisa ng halaman, na ang mga gisantes na carbon na may petsang 9750 BCE ay natagpuan sa isang sinaunang pag-areglo sa Timog Silangang Asya. Sa kabila ng matagal na kasaysayan nito sa mga diyeta ng mga sinaunang sibilisasyong Romano, Greek, Babilonyan, Persian at Egypt, ang paggamit ng mga split peas ay lumitaw libu-libong taon pagkatapos ng domestication ng halaman.
Proseso ng Paghahati
Ang katibayan ng split split sopas ay nagsimula noong 500 BCE sa mga sibilisasyong Greek at Romano, na may lumalagong katanyagan na humahantong sa isang pagbanggit sa paglalaro ng Aristophenes na "The Birds" mula 414 BCE Isang prosesong mekanikal, na naghahati sa mga tuyong buto ng Pisum sativum L. unang halaman ay nagsasangkot ng husking, o dehulling, ang mga buto. Ang pag-alis ng panlabas na patong ng binhi ay nagbibigay-daan sa madaling paghiwalay ng pea sa kanyang dalawang cotyledon, ang mga bahagi ng binhi na kalaunan ay nabubuo sa mga dahon. Ang pag-alis ng husk at paghahati ng gisantes ay nagreresulta sa isang mas matamis, mas kaunting starchy, mas malasa na lasa, mas malambot na texture at mas maikli ang kinakailangang oras ng pagluluto kaysa sa buong mga gisantes.
Green kumpara sa Dilaw na Split Peas
Si Barbara Kneen ng Cornell University at iba pang iba ay nagpakilala sa genetika ng Pisum sativum L. sa maraming pag-aaral hanggang 1980s at 1990s. Sa isang pag-aaral noong 1994, natagpuan ni Kneen at ng kanyang mga kasamahan na ang kulay ng mga buto ng Pisum sativum L. ay naka-code para sa isang tiyak na genetic locus. Dahil sa pagiging tiyak ng gene na ito, ang kulay ng split peas ay hindi nauugnay sa maraming pangunahing pagkakaiba. Parehong may parehong mga lasa, nutritional nilalaman at oras ng pagluluto, kahit na ang dilaw na split peas ay may posibilidad na magkaroon ng isang mas banayad na lasa kaysa sa kanilang bahagyang mas matamis, berdeng katapat.
Halaga sa nutrisyon
Ang mga split na gisantes ay lubos na nakapagpapalusog, na may parehong dilaw at berde na split pea na nagbibigay ng iba't ibang mga micro at macronutrients. Ang isang isang tasa na naghahain ng mga lutong gisantes na gisantes ay naglalaman ng 231 calories, na walang halos nilalaman na taba sa 0.8 gramo. Ang mga split peas ay napakataas sa protina, na may isang paghahatid na naglalaman ng 16.4 gramo. Kahit na medyo mataas ang mga karbohidrat sa 40 gramo bawat paghahatid, 16.3 gramo nito ay dietary fiber na may lamang 5.7 gramo ng asukal.
Bukod sa kanilang mataas na nilalaman ng protina at hibla, ang mga split peas ay isang mahusay na mapagkukunan ng maraming iba pang mga nutrisyon. Ang isang tasa ng split peas ay nagbibigay ng 196 porsyento ng iyong inirerekumendang pang-araw-araw na paggamit ng molibdenum, 56.3 porsyento ng iyong RDI ng tryptophan, 39 porsiyento ng iyong mangganeso, 31.8 porsyento ng iyong RDI ng folate, 24.7 porsyento ng iyong thiamine, 20.3 porsyento ng iyong potasa at 19.4 porsyento ng iyong RDI ng posporiko. Bilang karagdagan sa mga mataas na halagang micronutrient na ito, ang isang paghahatid ng mga split peas ay isang mahusay na mapagkukunan ng 11 amino acid at nagbibigay sa pagitan ng 10 at 20 porsyento ng iyong RDI ng magnesium, iron, zinc at tanso.
